تاثیر هدفمندی یارانه ها بر امنیت غذایی در مناطق شهری(مطالعه موردی شهر مشهد)

امنیت غذایی بعنوان یکی از ارکان توسعه اهمیت بسزایی در پیشرفت یک کشور دارد. امنیت غذایی را می توان دسترسی همگانی خانوارها به مواد غذایی مناسب و سالم در همه مکان ها، برای همه افراد و به هر مقداری که نیاز دارند تعریف کرد. طبق تعریف فائو، امنیت غذایی به معنای دسترسی کافی مردم به مواد غذایی سالم و مغذی از لحاظ فیزیکی، اجتماعی و اقتصادی در همه زمان ها و برای همه مردم تعریف می شود تا بتوانند نیازهای غذایی خود را برای سالم زیستن فرآهم کنند (2004). مهمترین واژه های این تعریف فرآهم بودن غذا، دسترسی آسان به غذا و استفاده غذا است. فرآهم بودن غذا در سطح ملی، دسترسی آسان به غذا در سطح خانوار و مصرف آن در سطح فردی را بدنبال دارد. امنیت غذایی برای اولین بار اواسط دهه 1970در مذاکرات بین المللی غذا در اوج کمبود مواد غذایی اهمیت پیدا کرد. از آنجا که تأمین امنیت غذایی خانوارها از جمله هدفهای برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور است، لذا برآورد سطح امنیت غذایی خانوارها اهمیت خاصی دارد. امنیت غذایی مفهوم گسترده ای است که شامل مسائل مربوط به ماهیت، کیفیت، دسترسی به غذا و امنیت تامین مواد غذایی را دربردارد. تکامل مداوم امنیت غذایی به عنوان یک مفهوم عملیاتی در سیاست کشورها باعث شده است که شناخت وسیع تری از پیچیدگی های فنی این موضوع بدست آید و راهکارهای گوناگونی برای رفع ناامنی غذایی بدست آید که یکی از این راهکارها پراخت یارانه به خانوارهاست. آنچه در تعیین وضعیت تغذیه جامعه و فرد اهمیت ویژ ه ای دارد و باید بر آن تأکید شود، دسترسی به مواد خوراکی و توانایی خرید این مواد است. از آنجا که دسترسی پیوسته و مطمئن به غذا فرایندی نیست که خود به خود و به طور انتزاعی قابل حصول باشد، دولت وظیفه دارد با اقداماتی از جمله پرداخت یارانه ها، به تأمین غذای افراد جامعه بپردازد. از مهمترین هدف هایی که دولت ها از پرداخت یارانه، بویژه در کشورهای در حال توسعه مانند کشور ما، بدنبال آن هستند جلوگیری از گسترش فقر و بحران های اجتماعی و تلاش برای برقراری عدالت، حتی به بهای از دست رفتن بخشی از کارایی اقتصادی است. می توان در این راستا به بررسی این نکات پی برد که آیا با هدفمندی یا حذف یارانه ها امنیت غذایی تبدیل به یک فرصت برای رشد و توسعه شده است یا اینکه این فرصت تبدیل به ناامنی غذایی شده است؟ در این مطالعه به بررسی تاثیر هدفمندی یارانه ها بر امنیت غذایی خانوارها در شهر مشهد طی سه سال 1388 و 1390در مناطق شهری بصورت مطالعه موردی پرداخته می شود.